DÉJÀ VU!

DÉJÀ VU!

ΠΡΟΦΗΤΙΚΑ ΟΝΕΙΡΑ, ΜΝΗΜΕΣ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗΣ ΖΩΗΣ Ή ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ;

Πόσοι από εσάς έχετε πει έστω και για μια φορά: “Αυτή την στιγμή την έχω ξαναζήσει”; Σίγουρα οι περισσότεροι, μιας και επιστημονικές έρευνες έχουν δείξει ότι πάνω από το 70% των ανθρώπων έχουν διατυπώσει την ίδια ακριβώς έκφραση, με την ίδια ακριβώς φόρτιση όπως κι εσείς!

DÉJÀ VU λοιπό, ή για να μιλάμε Ελληνικά, “ήδη ιδωμένο”.

Τα τελευταία χρόνια το φαινόμενο έχει ερευνηθεί εκτεταμένα, σε μια προσπάθεια να δοθεί μια εξήγηση στο γιατί και το πώς αυτό συμβαίνει.

Οι επιστήμονες, όντας ορθολογιστές, το αποδίδουν πιθανότατα σε μια ανωμαλία της μνήμης, μια προσωρινή “βλάβη” του εγκεφάλου. Αυτό όμως το “πιθανότατα” και όχι το “σίγουρα” (πώς θα μπορούσε άλλωστε να είναι σίγουρα), αφήνει κάποια παραθυράκια για ερμηνείες πέρα από το πεδίο της κοινής λογικής, πέρα από την σφαίρα του επιστημονικά εξηγήσιμου.

Μπορεί τα όνειρά μας να είναι προφητικά;

Κάποιοι ψυχολόγοι, λιγότερο ορθολογιστές, πιστεύουν ότι το ένστικτο μπορεί να δρα προφητικά κατά την διάρκεια του ύπνου και να εκφράζεται με όνειρα. Έτσι στηριζόμενοι σε αυτή την θεωρία, το φαινόμενο déjà vu, είναι η στιγμιαία ανάκληση ενός προφητικού ονείρου, που έχει ξεχαστεί. Δηλαδή ψιθυρίζοντας την έκφραση: “ Χριστέ μου, αυτή την στιγμή λες και την έχω ξαναζήσει ”, ανακαλύπτουμε ξαφνικά ότι κάποτε, πριν μέρες, είχαμε δει ένα όνειρο ή μάλλον κάτι σαν όνειρο, που αντικατοπτρίζει ακριβώς τη συγκεκριμένη εικόνα, όπως την βλέπουμε μπροστά μας! Πολλές φορές ακόμα και τα συγκεκριμένα άτομα έχουμε δει και τα συγκεκριμένα λόγια έχουμε ακούσει. Έχει ο εγκέφαλός μας δυνατότητες να προβλέπει το μέλλον ή μέσω αυτού του φαινομένου προσπαθεί να μας “πει” και να μας “δείξει” κάτι άλλο;

Εσείς τι ήσασταν στην προηγούμενη ζωή σας;

Υπάρχουν και αυτοί που απορρίπτουν κάθετα την επιστημονική άποψη. Οι μυστικιστές, εν μέρει συμφωνούν με τους ψυχολόγους, δηλαδή στην ανάκληση κάποιας μνήμης μέσω κάποιου ερεθίσματος, αλλά η ερμηνεία που δίνουν διαφέρει κατά πολύ. Έτσι καταλήγουν ότι το φαινόμενο déjà vu δεν είναι τίποτε άλλο, παρά κάποια ξεχασμένη μνήμη από μια προηγούμενη ενσάρκωση, η οποία ανακλήθηκε χάρη σε κάποιο ερέθισμα. Σκεφτείτε την έκπληξη εκείνου, που βρισκόμενος σε ένα λιβάδι που βόσκουν πρόβατα ή αγελάδες, ξαφνικά διαπιστώσει ότι έχει ξαναζήσει την συγκεκριμένη στιγμή-σκηνή! Πιθανόν, στην προηγούμενη ζωή του να ήταν…βοσκός! Τι άλλο νομίσατε;

Οι εξωγήινοι… καραδοκούν!

Μην μου πείτε ότι δεν έχετε ακούσει κάποιο Αμερικανό πολίτη, να διηγείται την συνταρακτική εμπειρία της ολιγόλεπτης απαγωγής του, από εξωγήινους; Θα μου πείτε βέβαια: “Όχι, δεν έχω ακούσει μόνο Αμερικάνο, αλλά και Έλληνα!”. Οι εξωγήινοι τελευταία, απαγάγουν ανθρώπους και από άλλες φυλές! Έτσι λοιπόν, υπάρχουν και αυτοί που στο φαινόμενο déjà vu δίνουν…την δική τους ερμηνεία. Ότι δηλαδή, έχουν απαχθεί από εξωγήινους, έχουν ζήσει πράγματα και καταστάσεις μαζί τους, από τα οποία δεν θυμούνται τίποτα λόγω της πολύ καλής πλύσης εγκεφάλου που έχουν υποστεί. Όμως ο “υπερδύναμος” ανθρώπινος εγκέφαλος σε συνθήκες αδιευκρίνιστες, ανακαλεί τις εμπειρίες από την απαγωγή!

Η ΑΛΗΘΕΙΑ…κρύβεται μέσα μας!

Τελικά, είναι πολύ δύσκολο να ερμηνεύσουμε ένα τέτοιο φαινόμενο και πριν βγάλουμε οποιοδήποτε συμπέρασμα, θα πρέπει να επεκτείνουμε τη σκέψη μας και να ταξιδέψουμε βαθειά στον κόσμο του εγκεφάλου μας. Να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε πώς τελικά λειτουργεί το “σύστημά” μας.

ΜΝΗΜΗ ΠΟΛΛΩΝ GIGABYTE!

Συνεχώς δεχόμαστε χιλιάδες πληροφορίες από το περιβάλλον. Πού πάνε αυτές οι πληροφορίες; Πώς ανταποκρίνεται ο εγκέφαλος στα διάφορα ερεθίσματα που απορρέουν από αυτές τις πληροφορίες; Πρέπει να υπάρχει ένας χώρος αποθήκευσης και ένα σύστημα επεξεργασίας των ερεθισμάτων. Και φυσικά, υπάρχει μνήμη και εγκέφαλος.

Η μνήμη, λειτουργεί ως ένα σύστημα αποθήκευσης και ανάκτησης πληροφοριών. Οι πληροφορίες εισέρχονται, επεξεργάζονται, κωδικοποιούνται και αποθηκεύονται ταξινομημένες σε διάφορα σημεία, ώστε να γίνεται ευκολότερη η ανάκλησή τους, όταν χρειαστεί. Ας πάμε να δούμε ποια είναι αυτά τα σημεία “ακολουθώντας” την πορεία ενός τυχαίου ερεθίσματος.

DATA ACCEPTED! ΚΑΛΩΣ ΗΛΘΑΤΕ ΣΤΗΝ…ΜΝΗΜΗ ΣΑΣ

Βρισκόμαστε στην «είσοδο» της μνήμης. Εδώ, μέσω της αισθητήριας μνήμης, μας δίνεται η δυνατότητα μέσα σε λίγα μόνο κλάσματα του δευτερολέπτου, να καταλάβουμε αν μια πληροφορία αξίζει την προσοχή μας.

Να την κρατήσω ή να τη σβήσω; Αν οι εισερχόμενες πληροφορίες γίνουν αποδεκτές, περνούν στη βραχύβια μνήμη και αποθηκεύονται προσωρινά. Αν όχι, τότε…delete!

*Να μια πληροφορία που δεν είναι αποδεκτή: Έχετε μόνο 3 δευτερόλεπτα στη διάθεσή σας για να δείτε την ακόλουθη σειρά με τα 12 γράμματα: j, ν, n, μ, g, φ, λ, β, ρ, δ, ο, ε.

Αν προσπαθήσετε τώρα να θυμηθείτε τα γράμματα που μόλις είδατε χωρίς να τα τοποθετήσετε απαραίτητα στην ίδια σειρά, ίσως να βρείτε 4-5.

Αυτό συμβαίνει επειδή κάποιες πληροφορίες δεν προλαβαίνουν να περάσουν στο επόμενο στάδιο, κι έτσι διαγράφονται αυτόματα.

MY SCRATCH PAD

Σύμφωνα με το περιεχόμενο των πληροφοριών, κάνουμε και την ανάλογη ταξινόμησή τους

Περάσαμε την είσοδο… Αφού η νέα πληροφορία ήταν σημαντική, τότε τη μεταφέραμε από την αισθητήρια, στην βραχυπρόθεσμη ή βραχύβια μνήμη. Εδώ υπάρχει ένα «νοητό σημειωματάριο» όπου καταγράφονται οι πληροφορίες προσωρινά, κωδικοποιημένες σε λέξεις, φράσεις, ψηφία, ακόμα και σε ρυθμούς.

Αν επιλέξουμε να κρατήσουμε προσωρινά την πληροφορία ενός τηλεφωνικού αριθμού που μόλις μας είπαν προκειμένου να πραγματοποιήσουμε άμεσα μια επιθυμητή τηλεφωνική κλήση, τότε ενεργοποιούμε τη λεγόμενη μνήμη εργασίας. Αν όμως συμβεί κάτι που μας αποσπάσει την προσοχή, τότε φυσιολογικά, ξεχνάμε την πληροφορία. (Μην ξεχνάτε, είμαστε ακόμα στην βραχύβια μνήμη)

Σε αυτό το στάδιο, η μνήμη λειτουργεί επίσης και ως προσωρινός αποθηκευτικός χώρος πληροφοριών που έχουν ανακληθεί από την μακροπρόθεσμη μνήμη μας, από το παρελθόν δηλαδή, με σκοπό να χρησιμοποιηθούν μια δεδομένη χρονική στιγμή και για κάποιο συγκεκριμένο λόγο.

OUR FINAL DESTINATION

Το μεγαλύτερο μέρος των αποθηκευμένων πληροφοριών βρίσκεται εδώ. Στη μακροπρόθεσμη μνήμη. Αυτή η μνήμη, δεν έχει όρια…! Ότι μαθαίνουμε από το περιβάλλον, από την κοινωνία, καταλήγει εδώ. Εδώ χτίζεται η προσωπικότητά μας και εδώ κρύβεται το προσωπικό μας παρελθόν, παρόν και μέλλον!

Με τι τρόπο να οργανώσεις τόσες πολλές πληροφορίες για να μπορείς να τις ανακτήσεις όποτε τις χρειαστείς…Ο εγκέφαλός μας έχει προνοήσει γι αυτό! Οργανώνουμε λέξεις ή τις έννοιες που αντιπροσωπεύουν, κατατάσσοντάς τες σημασιολογικά. Δηλαδή η λέξη «πορτοκάλι», ανήκει στην κατηγορία «φρούτα», κ.ο.κ. Οργανώνουμε επίσης σύμφωνα με το πώς ακούγεται μια λέξη ή με το πώς μοιάζει, ακόμα και με το πόσο σχετική είναι με μια άλλη πληροφορία. Για παράδειγμα, αρκετοί από εσάς κάποια στιγμή, θα προσπαθήσατε να πείτε το όνομα ενός γνωστού προσώπου, και ενώ το είχατε ήδη «στην άκρη της γλώσσας σας», δεν μπορούσατε με τίποτα να το θυμηθείτε. Και αρκετοί θα συνεχίσατε την προσπάθεια είτε ψάχνοντας το αρχικό γράμμα του ονόματος είτε φέρνοντας στο νου σας την εικόνα του συγκεκριμένου προσώπου.

Ένας κόσμος γεμάτος αναμνήσεις!

Έχετε «καλλιτεχνική φλέβα»; Είστε καλύτερος στα Μαθηματικά απ’ ότι στα Αρχαία; Έχετε εξαιρετικές επιδόσεις στην ενόργανη γυμναστική; Συγχαρητήρια! Οι ιδιαίτερες ικανότητες, οι δεξιοτεχνίες, το ταλέντο, ορισμένες συνήθειες, η οδήγηση, η κολύμβηση, ή ακόμα και ο τρόπος που κρατάμε το μολύβι, είναι διαδικασίες έμφυτες. Διαδικασίες τις οποίες κληρονομήσαμε γονιδιακά.

Από την άλλη πλευρά, υπάρχει και ένα σύνολο αναμνήσεων, από πληροφορίες που έχουμε συλλέξει είτε εμπειρικά, είτε γνωστικά με αποδεδειγμένα γεγονότα. Οι γνώσεις μας για τον κόσμο, οι κανόνες, οι αξίες που μαθαίνουμε από μικρή ηλικία, διάφορα προσωπικά βιώματα, καθώς και άλλα στοιχεία που συνθέτουν μια προσωπικότητα, εγγράφονται στη δηλωτική μνήμη του εγκεφάλου μας.

Τελικά πώς θυμόμαστε;

Βιολογικά, κάποια μέρη του εγκεφάλου μας ενεργοποιούνται μέσω χημικών και δομικών αυξομειώσεων στα επίπεδα των νευρώνων οι οποίοι συνεχώς αποστέλλουν και αποδέχονται μηνύματα από εξωτερικά ερεθίσματα Οι μεταβολές αυτές διαφέρουν από βραχύβια σε μακρόβια μνήμη. Στη βραχύβια μνήμη, που η βάση της βρίσκεται στον ιππόκαμπο, αλλαγές μεταξύ των νευρώνων, μεταβάλλουν προσωρινά την ικανότητά τους να απελευθερώσουν νευροδιαβιβαστές, χημικές ουσίες που μεταφέρουν μηνύματα από ένα κύτταρο του εγκεφάλου μας σε ένα άλλο. Στο σχεδιάγραμμα Α1 απεικονίζονται ενδεικτικά, κάποια σημεία του εγκεφάλου που φαίνεται να σχετίζονται με τη λειτουργία της μνήμης.

Γενικά, αυτό που συμβαίνει συνήθως, είναι μια ενοποίηση του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος. Δηλαδή, βιώνουμε κάτι στο παρόν, το συγκρίνουμε με προηγούμενες εμπειρίες του παρελθόντος και αποφασίζουμε τον τρόπο με τον οποίο θα ανταποκριθούμε. Όλα αυτά συμβαίνουν σε εξαιρετικά περιορισμένο χρονικό διάστημα, τόσο σύντομο που ούτε καν το αντιλαμβανόμαστε. Για να αναγνωρίσουμε ένα αντικείμενο ή στιγμιότυπο ως οικείο, ο εγκέφαλος ανατρέχει στη μακρόβια μνήμη για να ελέγξει αν το έχει ξαναδεί στο παρελθόν. Αν η αντίληψη του παρόντος, ενεργοποιήσει διαφορετικές δομές του συστήματος απομνημόνευσης και μετακινηθεί από συγκεκριμένα μέρη του εγκεφάλου που επεξεργάζονται παρελθοντικές αναμνήσεις , τότε αυτή η αντίληψη δύναται να φανεί σαν ανάμνηση, με αποτέλεσμα να δημιουργείται σύγχυση! Με απλά λόγια, κάποιο διαφορετικό τμήμα του εγκεφάλου αναγνωρίζει εσφαλμένα το καινούριο αντικείμενο ή στιγμιότυπο του παρόντος, ως οικείο, ως κάτι που το έχουμε ξαναζήσει!

Μην αυταπατάστε…

Σφάλει η μνήμη, σφάλουμε κι εμείς! Απλά λόγω της ταχύτητας μετάδοσης των δεδομένων, δεν προλαβαίνουμε να κατανοήσουμε τι ακριβώς μπορεί να συμβαίνει τη στιγμή εκείνη. Εδώ βέβαια, θα ήθελα να σας θυμίσω ότι το φαινόμενο déjà vu, δεν έχει να κάνει μόνο με τη μνήμη, αλλά και με την αντίληψή μας. Ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο, το γενικότερο αλλά και ειδικότερο περιβάλλον μας, και σίγουρα θέματα πίστης, επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο που ερμηνεύουμε κάποιες “ανεξήγητες” καταστάσεις. Άλλωστε, όπως είπαμε προηγουμένως, όλα αυτά βρίσκονται βαθειά, στη μακρόβια μνήμη μας.

Μην αναρωτιέστε λοιπόν αν σας απήγαγαν εξωγήινοι, αν έχετε προφητικές ικανότητες ή αν ζήσατε προηγούμενες ζωές. Αναρωτηθείτε, τι μπορεί να συμβαίνει με αυτό το απόλυτο μυστήριο που λέγεται ανθρώπινος εγκέφαλος! Οι πρώτες επιστημονικές αναζητήσεις άρχισαν από τον Ιπποκράτη, τον πατέρα της Ιατρικής, για να φτάσουμε σήμερα, 2500 χρόνια μετά, με τη βοήθεια της σύγχρονης τεχνολογίας, να προσπαθούμε να δώσουμε μια αξιόπιστη και τεκμηριωμένη απάντηση στο ερώτημα “τι είναι ο ανθρώπινος εγκέφαλος”.

Στην πορεία αυτή, πολλά άλυτα μυστήρια του ανθρώπινου νου, βρίσκουν λύσεις. Ερμηνείες που αποδίδονται στις καθημερινές βιολογικές διεργασίες του εγκεφάλου μας. Και μην ξεχνάτε, ακόμα δεν έχουμε ανακαλύψει τίποτα από τον πλούσιο θησαυρό που κρύβουμε στο κεφάλι μας.

ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ - ΕΡΗΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ;

ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ – ΕΡΗΜΟΠΟΙΗΣΗ

Καλοκαίρι 2020 - Απόσπασμα από δελτίο καιρού.

«Σφοδρές χιονοπτώσεις πλήττουν τα Νοτιοδυτικά της Κεντρικής Ευρώπης. Οι αρχές προειδοποιούν για κίνδυνο χιονοστιβάδων, που αναμένεται να ξεπεράσουν τα 900 μέτρα! Όσον αφορά τη χώρα μας, ο καιρός θα είναι σχετικά αίθριος μέχρι το μεσημέρι , ενώ από το απόγευμα αναμένονται καταιγίδες, αρχικά από τα βόρεια, που στη συνέχεια θα επεκταθούν σε ολόκληρη τη χώρα.

Αν μετά από δέκα ή δεκαπέντε χρόνια ακούσετε ένα τέτοιο δελτίο καιρού, θα εκπλαγείτε; Ήδη από τώρα παρακολουθούμε τις δραματικές εναλλαγές του καιρού, σχεδόν σε καθημερινή βάση.

Θα αναρωτιέστε πιθανόν…μα καλά, στον τίτλο του άρθρου μιλάμε για ερημοποίηση. Στην εισαγωγική παράγραφο αναφερόμαστε σε ένα πιθανό δελτίο καιρού του μέλλοντος, όπου το στοιχείο της υγρασίας, (χιόνια, βροχές, και καταιγίδες) είναι αναμφισβήτητα έντονο. Πώς γίνεται να συμβαδίζουν αυτά τα δύο;

Σύμφωνα με την περιγραφή του όρου, που έχει γίνει από τα Ηνωμένα Έθνη, ερημοποίηση είναι η υποβάθμιση της γης σε τέτοιο βαθμό, ώστε το έδαφος να χάνει τη γονιμότητά του, να «νεκρώνεται» με άλλα λόγια. Προκαλείται από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των κλιματικών μεταβολών και των δραστηριοτήτων του ανθρώπου. Και δυστυχώς, βλέπουμε τη θεωρία αυτή να γίνεται πράξη στις μέρες μας, με ίσως τον χειρότερο τρόπο. Σε ότι αφορά το κλίμα, παρατηρούμε ότι σταδιακά βαίνουμε προς ξηρότερες περιόδους. Περιόδους δηλαδή, μεγαλύτερης ξηρασίας και περιόδους έντονων και μεγάλων βροχοπτώσεων.

Όπως εξηγεί ο ομότιμος καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για την καταπολέμηση της ερημοποίησης, κ. Ν. Γιάσογλου, « Οι έντονες βροχοπτώσεις συντελούν στην επιδείνωση του φαινομένου της ερημοποίησης, καθώς προκαλούν μεγάλη διάβρωση του εδάφους, μετακίνησή του προς τα κατώτερα στρώματα, απογύμνωση περιοχών, πλημμύρες. Πολλοί πιστεύουν ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΑ ότι οι έντονες βροχοπτώσεις λύνουν το πρόβλημα της λειψυδρίας. Όχι μόνο αυτό δεν συμβαίνει, αλλά αντιθέτως: εξαιτίας τους επιτείνεται το φαινόμενο της ερημοποίησης».

Η αποσταθεροποίηση του κλίματος και οι επιπτώσεις που έχει αυτή στην κοινωνία μας και στα οικοσυστήματα του πλανήτη, αποτελούν ίσως τη μεγαλύτερη απειλή που αντιμετωπίζει η γη μας, στην αρχή της χιλιετίας που διανύουμε. Υπεύθυνες για την κρίση του κλίματος, είναι οι ανθρώπινες δραστηριότητες που βασίζονται στην χρήση των ορυκτών καυσίμων και οι επακόλουθες εκλύσεις αερίων που εντείνουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου.

Το φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι μια φυσική διαδικασία που διατηρεί τη Γη σε μια ανεκτή για τους περισσότερους οργανισμούς θερμοκρασία. Αυτό που αποκαλείται συμβατικά «φαινόμενο του θερμοκηπίου» είναι στην ουσία το ενισχυμένο και επιταχυνόμενο φαινόμενο του θερμοκηπίου, το οποίο οφείλεται, όχι σε φυσικές διεργασίες, αλλά σε ανθρωπογενείς εκπομπές και παρεμβάσεις.

Έντονες διακυμάνσεις της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη, είχαμε και στο παρελθόν και οι περισσότεροι οργανισμοί προσαρμόστηκαν σε αυτές. Μόνο που οι αλλαγές αυτές έγιναν σε διάστημα αιώνων ή χιλιετηρίδων, δίνοντας τη δυνατότητα σε οργανισμούς και οικοσυστήματα να προσαρμοστούν. Αυτό που ανησυχεί σήμερα δεν είναι η αλλαγή του κλίματος, αλλά ο ρυθμός αυτής της αλλαγής.

Το διοξείδιο του άνθρακα, το μεθάνιο, το υποξείδιο του αζώτου και άλλες ουσίες που χαρακτηρίζονται ως «αέρια του θερμοκηπίου», επιτρέπουν στην μικρού μήκους κύματος ηλιακή ακτινοβολία να φτάσει στην επιφάνεια της Γης χωρίς μεγάλες απώλειες, αλλά απορροφούν τη μεγάλου μήκους κύματος υπέρυθρη ακτινοβολία που αντανακλάται και εκπέμπεται από τη Γη. Έτσι, η ακτινοβολία αυτή παγιδεύεται στα κατώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας, οδηγώντας σε μια αύξηση της μέσης θερμοκρασίας του αέρα στην επιφάνεια της Γης.

Η διαδικασία αυτή, που θυμίζει τον τρόπο λειτουργίας των θερμοκηπίων, έχει ως αποτέλεσμα τη θέρμανση του πλανήτη και αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την ύπαρξη ζωής, όπως την γνωρίζουμε σήμερα πάνω στη Γη. Χωρίς αυτά τα αέρια, η Γη θα ήταν κατά 33 βαθμούς ψυχρότερη, απ’ ότι είναι σήμερα. Διαταράσσοντας όμως την ισορροπία της ατμόσφαιρας με την επιπλέον εκπομπή τεραστίων ποσοτήτων αερίων του θερμοκηπίου, από την υπερβολική και ανεξέλεγκτη χρήση των ορυκτών καυσίμων που αναφερθήκαμε παραπάνω, το ισοζύγιο ακτινοβολίας ανατρέπεται, με αποτέλεσμα την ταχεία υπερθέρμανση του πλανήτη και όλα τα τραγικά επακόλουθα που θα έχει αυτή, συμπεριλαμβανομένου και της ερημοποίησης.

Τα τελευταία χρόνια αναπτύσσονται δυο διαφορετικές επιστημονικές τάσεις. Η πρώτη δραματοποιεί τις συνέπειες από την δράση του ανθρώπου, κυρίως με τη γιγάντωση του φαινομένου του θερμοκηπίου και η δεύτερη ενοχοποιεί τον άνθρωπο σε μεγάλο βαθμό, ρίχνοντας το βάρος στα φυσικά αίτια, σαν αυτά που έχουν συμβεί στο παρελθόν.

Προσωπικά, έχοντας κάνει συζητήσεις με υποστηρικτές και των δυο απόψεων, βρίσκω κάπου ανάμεσα τη χρυσή τομή. Το κλίμα του πλανήτη, καθώς και η γεωμορφολογία του, έχουν μεταβληθεί στο παρελθόν και θα μεταβληθούν και στο μέλλον. Άλλωστε, κατοικούμε σε ένα «ζωντανό» πλανήτη. Δεν είμαι από αυτούς που θα πουν ότι αν δεν υπήρχε η ρύπανση της ατμόσφαιρας, δεν θα συνέβαιναν τέτοιου είδους αλλαγές. Είμαι όμως μαζί με εκείνους, που πιστεύουν και τεκμηριώνουν τις απόψεις τους μέσα από την έρευνα, ότι αυτές οι δραματικές αλλαγές μπορούν να καθυστερήσουν να συμβούν. Μπορεί να έρθουν πιο ομαλά, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα σε κάθε μορφή ζωής να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες, όποιες και αν είναι αυτές.

Δεν θα ήθελα μια Ελλάδα με τις Νότιες και Κεντρικές περιοχές της ερημωμένες, με ένα κλίμα ασταθές, όπου την ημέρα πρέπει να υποφέρουμε ένα καύσωνα καλοκαιριού της τάξεως των 45-50^οC, και τη νύχτα... "να ντυνόμαστε χειμωνιάτικα".

Αλλά, αν πάλι αυτό είναι αναπόφευκτο λόγω της φυσικής εξέλιξης του πλανήτη, θα ήθελα οι απόγονοί μου, να έχουν προλάβει να προετοιμαστούν βιολογικά, ώστε να μπορούν να ανταπεξέλθουν στις δύσκολες συνθήκες και να επιβιώσουν από αυτές.

Είναι το ελάχιστο χρέος όλων μας, να διαμορφώσουμε τις ανάλογες προϋποθέσεις, ώστε οι μετέπειτα γενεές, τα παιδιά μας, τα παιδιά των παιδιών μας, κ.ο.κ., να μπορούν να συνεχίζουν να ζουν στη Γη μας.

VIDEO GAMES "Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΓΕΝΝΙΑ"

Ζούμε σε μια εποχή που η τεχνολογία «τρέχει» με ταχύτητα φωτός! Πολλά πράγματα που πριν δέκα ή δεκαπέντε χρόνια, παρακολουθούσαμε μόνο σε ταινίες επιστημονικής φαντασίας (Τζέιμς Μποντ), πιστεύοντας ότι θα αποτελέσουν τεχνολογικά επιτεύγματα επόμενων γενεών, σήμερα αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινής μας ζωής. Κινητά βιντεοτηλέφωνα, τηλεοράσεις τόσο λεπτές, σχεδόν «αόρατες», ηλεκτρονικές μικροσυσκευές για κάθε χρήση και φυσικά ηλεκτρονικοί υπολογιστές υπέρ-υψηλών αποδόσεων! Υπολογιστές που κάνουν την εργασία μας ευκολότερη, αποδοτικότερη ή ακόμα διαχειρίζονται τον τρόπο και την μορφή της ψυχαγωγίας μας.

Σε αυτή την ξέφρενη πορεία εξέλιξης της τεχνολογίας, δεν μπορεί να ξεφύγει τίποτα! Ίσως γιατί και εμείς οι ίδιοι εξελισσόμαστε μαζί της! (Εξέλιξη του ανθρώπου - εξέλιξη των αναγκών -εξέλιξη των τρόπων κάλυψης αυτών των αναγκών). Ε, και ποιος είναι αυτός που δεν θέλει την εξέλιξη; Κανένας φαντάζομαι! Το ερώτημα είναι άλλο:

Κατά πόσο μπορούμε να ακολουθήσουμε αυτή την εξέλιξη με ασφάλεια;

Δεν τρέχει μόνο η τεχνολογία σε ξέφρενους ρυθμούς, αλλά και η ζωή μας η ίδια! Ξύπνημα νωρίς το πρωί, πρωινό στο πόδι, γρήγορα μην μας πιάσει η κίνηση στους δρόμους, δουλειά ως το απόγευμα, γρήγορα επιστροφή στο σπίτι και μετά… ξεκούραση; Όχι για όλους! Εκτός από εκείνους που συνεχίζουν με μια δεύτερη δουλειά, είτε σε άλλον εργοδότη είτε στο σπίτι, υπάρχουν και κάποιοι (και σε αυτούς θέλω να σταθούμε), που συνεχίζουν τη μέρα τους με διάβασμα, με φροντιστήριο Αγγλικών, Γαλλικών και Γερμανικών, με έξτρα μαθήματα, βοηθήματα για το σχολείο και με ό,τι άλλη εισροή πληροφοριών- γνώσεων μπορεί να τους δοθεί, ώστε να βγουν στη ζωή με τα περισσότερα δυνατόν εφόδια!
Και αυτοί δεν είναι άλλοι από τα παιδιά φυσικά, από τους νέους ανθρώπους της κοινωνίας μας. Και αναρωτιέμαι: «Μεγάλωσα στην επαρχία, σε ένα μικρό χωριό 250 - 300 κατοίκων. Μέσα στην φύση, με αλάνες και πλατείες για να παίζω στον ελεύθερό μου χρόνο. Αν είχα ένα τόσο πιεσμένο (σε θέμα χρόνου) πρόγραμμα καθημερινά, θα με άφηναν οι γονείς μου να βγω να παίξω με τα άλλα παιδιά, στις 9 ή στις 10 το βράδυ που θα τελείωνε το καθημερινό μου πρόγραμμα;
Μεγάλωσα όμως και έφυγα από το χωριό μου για μια καλύτερη ζωή στην πόλη. Σε μια σύγχρονη πόλη, των μερικών εκατοντάδων χιλιάδων κατοίκων. Βέβαια υπάρχουν και άλλες πόλεις, που οι συγκυρίες θα μπορούσαν να με έχουν οδηγήσει εκεί, των μερικών εκατομμυρίων κατοίκων.
Σε όλες αυτές τις πόλεις, άνθρωποι διαφορετικής κουλτούρας συνυπάρχουν αρμονικά. Ισχύει ο γενικός κανόνας: «Δεν με πειράζεις δεν σε πειράζω» και έτσι λίγο πολύ όλοι είναι ευχαριστημένοι. Λίγο καυσαέριο, λίγη φασαρία παραπάνω, ξεχνιούνται στην προοπτική των «ευκολιών»! Βγαίνω από το σπίτι μου και όλα όσα χρειάζομαι είναι δίπλα μου! Πολυκατάστημα στα 150μ, φαρμακείο στη γωνία, ιατρείο ένα τετράγωνο πιο κάτω, περίπτερο ακριβώς δίπλα μου! Άνοιξε και ένα φροντιστήριο λίγο πιο κάτω για τα παιδιά, το σχολείο τους είναι σχετικά κοντά, αγγλικά, γερμανικά τα πηγαίνω με το αυτοκίνητο, οπότε με λίγη σχετικά πίεση χρόνου, όλα πηγαίνουν μια χαρά! Καλός ο καθαρός αέρας, αλλά τέτοιες ευκολίες δεν τις είχαμε στα χωριά μας, το ομολογώ!
Την περασμένη Δευτέρα το πρωί, καθώς έφευγα από το σπίτι για την δουλειά, παρατήρησα ότι ο μικρός μου ο γιος, αντάλλαξε με την δωδεκάχρονη κόρη του γείτονα, πέρα από την καλημέρα που λέω εγώ με τον πατέρα της κάθε Δευτέρα, κάποια χαμόγελα και κάτι σαν να είπαν ότι θα τα πούνε το βράδυ! Παραξενεύτηκα και αναρωτήθηκα πότε το βράδυ, αφού το παιδί μου δεν βγαίνει έξω αργά! Τον ρώτησα διακριτικά για το γεγονός και η απάντηση του: «Μπαμπά μην πηγαίνει το μυαλό σου σε κάτι κακό. Με την Μαρία όπως και με τον Γιώργο, τον Τάκη και τα άλλα παιδιά από το σχολείο απλά παίζουμε! Παίζουμε μέσω του κομπιούτερ, έχουμε και κάμερες και βλέπουμε ο ένας τον άλλο! Δεν είναι φανταστικό;»
Στην καθημερινή μας ζωή, πολλές (μικρές αλλά ίσως σημαντικές) μας ανάγκες μένουν ανικανοποίητες. Έτσι αναζητούμε εναλλακτικούς τρόπους για την κάλυψη τους. «Μου αρέσει το ποδόσφαιρο, αλλά λόγω δουλειάς δεν προλαβαίνω να πάω γήπεδο. Ευτυχώς η τηλεόραση δείχνει κάποια παιχνίδια και έτσι απολαμβάνω και εγώ αυτό που με ψυχαγωγεί.» Με κάποιους μικρούς συμβιβασμούς, τις περισσότερες φορές, βρίσκουμε έναν εναλλακτικό τρόπο για να καλύψουμε τέτοιου είδους ανάγκες.

Αν γινόμασταν τώρα παιδιά, την ανάγκη μας για παιχνίδι με ποιον εναλλακτικό τρόπο θα την καλύπταμε;

Αυτό το ερώτημα, πέρα από ένα παιδί, που το αφορά άμεσα λόγω «ανάγκης», σίγουρα απασχολεί και αρκετούς ενήλικες. Πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος, το κάθε παιδί, να μπορεί να παίξει και να ψυχαγωγηθεί μέσα από το σπίτι του! Να μπορεί να επικοινωνεί με άλλα παιδιά χωρίς ο γονιός να ανησυχεί για το πού βρίσκεται «τέτοια ώρα»! Οπότε τι πιο συνετό από το να δίνεται η δυνατότητα στο παιδί να παίζει μέσω του υπολογιστή του; Και το παιδί ψυχαγωγείται και οι γονείς μένουν ήσυχοι(!)
Έτσι δημιουργήθηκαν ηλεκτρονικά παιχνίδια, όχι σήμερα, πολλά χρόνια πριν, και «κάλυψαν» την ανάγκη του παιδιού, του νέου, για ψυχαγωγία.

Όμως όπως αναφέραμε στη αρχή του άρθρου, η εξέλιξη επηρεάζει τα πάντα!

Δεν θα μπορούσαν τα ηλεκτρονικά παιχνίδια να αποτελούν εξαίρεση. Τα «παραδοσιακά» φλιπεράκια και ποδοσφαιράκια έδωσαν την θέση τους σε παιχνίδια πιο σύγχρονα, με ρεαλιστικά γραφικά και υψηλή ανάλυση εικόνας και ήχου. Δίνεται πλέον η δυνατότητα στον χρήστη (παίχτη), να συμμετέχει ο ίδιος στο παιχνίδι και να καθορίζει την εξέλιξη του. Παιχνίδια εικονικής πραγματικότητας (virtual reality), διαδραστικά (interactive), παιχνίδια που μπορούν πολλοί χρήστες να συμμετέχουν ταυτόχρονα από διαφορετικούς υπολογιστές, μέσω δικτύου (lan games) ή μέσω διαδικτύου (internet ή on-line games).
Τα παιχνίδια αυτά θα πρέπει να έχουν και νέες, «εξελιγμένες» ιδέες - σενάρια! Ναι σενάρια, όπως μια επιτυχημένη ταινία του Χόλυγουντ! Από μια βόλτα στην εξοχή μέχρι μια ξέφρενη κούρσα στην πόλη. Από ένα ψάρεμα στο ποτάμι μέχρι μια καλοσκηνοθετιμένη ληστεία στην μεγαλύτερη τράπεζα του κόσμου. Ένα ταξίδι στον Ατλαντικό καταλήγει σε πυρηνικό παγκόσμιο πόλεμο και μια παρατήρηση στον νυχτερινό ουρανό σε διαπλανητική πτήση εξόντωσης εξωγήινων!
Σε όλα αυτά ο ήρωας θα πρέπει να ελέγχεται από τον χρήστη ή καλύτερα: Ο χρήστης να ταυτίζεται με τον ήρωα! Με τον οικογενειάρχη που πηγαίνει για ψάρεμα, με τον αρχιμαφιόζο ληστή, με τον «τρελό» οδηγό και τον «άτρωτο» υπέρ-στρατιώτη! Μα κάπως έτσι δεν γίνεται και γενικότερα; Δεν ταυτιζόμαστε, κάποιες φορές, με τον πρωταγωνιστή μιας ωραίας ταινίας, με το αγαπημένο μας διάσημο πρόσωπο (τραγουδιστή ηθοποιό συγγραφέα επιστήμονα, κ.α.), με τον συνάνθρωπο μας που βγαίνει στο δελτίο των 8 και αφηγείται το δράμα του; Από αγάπη, από φόβο, από θαυμασμό ή ακόμα και από οργή;
Βασική προϋπόθεση ενός επιτυχημένου video game, είναι εκτός της χρησιμοποίησης των τελευταίων τεχνολογικών επιτευγμάτων για την ψηφιακή δημιουργία του και το καλά σκηνοθετημένο σενάριο, να μπορεί ο χρήστης να «εισχωρήσει» μέσα στο παιχνίδι και να γίνει αυτός ο ήρωας. Όσα για το αν αυτό έχει κάποιο τίμημα; Σίγουρα έχει! Το να συμμετέχεις σε κάποιο πόλεμο, εκτός του να σκοτώσεις υπάρχει και ο κίνδυνος να σκοτωθείς! Αν κάνεις μια ληστεία υπάρχει ο κίνδυνος να μπεις φυλακή! Όμως εδώ ό,τι δεν μας αρέσει, με το πάτημα ενός κουμπιού… το αλλάζουμε! Καθώς μας οδηγούν στην φυλακή, εμείς νευριασμένοι, ίσως γιατί μας πιάσανε, ανατινάζουμε τα εκρηκτικά που κουβαλάμε και όλα… σκόνη! Μετά ξαναγυρίζουμε πίσω το παιχνίδι και έχοντας μάθει πλέον από τα λάθη μας, οργανώνουμε τη ληστεία καλύτερα! Αντίστοιχα, όταν μας σκοτώσουν στον πόλεμο χρησιμοποιούμε την επόμενη ζωή μας και γεμάτοι ενέργεια «καθαρίζουμε» όποιον εχθρό βρεθεί κοντά μας! Βέβαια, κάνοντας τα όλα αυτά γνωρίζουμε ότι βρισκόμαστε σε ένα κόσμο ΕΙΚΟΝΙΚΗΣ πραγματικότητας. Ή μήπως τα όρια είναι πολύ στενά και δυσδιάκριτα;
Όμως μην ανησυχείτε, δεν έχουν όλα τα video games σενάρια βίας. Αλλά στην κοινωνία μας, δυστυχώς ισχύει το, <<βία + σεξ = πωλήσεις>>! Επιπλέον, τα παιχνίδια με σενάρια βίας προειδοποιούν με την κατάλληλη σήμανση, για το περιεχόμενό τους. Τώρα το πόσο εμείς οι ενήλικες λαμβάνουμε υπ' όψιν την κάθε σήμανση, είναι κάτι που πρέπει να δει ο καθένας μας προσωπικά. Υπάρχουν παιχνίδια που πραγματικά προσφέρουν έναν εναλλακτικό τρόπο ψυχαγωγίας, στον έγκλειστο σε τέσσερεις τοίχους νέο. Παιχνίδια που μπορεί να συμμετέχει σε αυτά όχι μόνο το παιδί αλλά και όλη η οικογένεια, κατά κρίση. Παιχνίδια που μπορούν να διεγείρουν θετικά τον εγκέφαλο, να προβληματίσουν, ακόμη και να εκπαιδεύσουν. Όμως, δεν θα πρέπει, πάνω από όλα να αντιπροσωπεύουν, αυτό για το οποίο είναι πραγματικά φτιαγμένα; Παιχνίδια λέγονται!
Παγκοσμίως έχουν γίνει αρκετές έρευνες και πειράματα για τον αν τα σύγχρονα video games, με όλα τους τα χαρακτηριστικά, μπορούν να επηρεάσουν την συμπεριφορά του χρήστη. Τα αποτελέσματα μπορούμε να τα καταλάβουμε όλοι. Όσο περισσότερο χρόνο αφιερώνουμε σε κάτι και όσο παθιαζόμαστε με αυτό, τόσο και περισσότερες πιθανότητες υπάρχουν να μας επηρεάσει βραχυπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα.. Τόσο που σε λίγες ακραίες περιπτώσεις, να μας οδηγήσει στον εθισμό! Γι αυτό τον λόγο στο Άμστερνταμ της Ολλανδίας υπάρχει κέντρο απεξάρτησης από ηλεκτρονικά παιχνίδια! Εκεί με συμβουλές ειδικών, νέοι και όχι μόνο, προσπαθούν να «γλιτώσουν» από τον εθισμό στην οθόνη του υπολογιστή ή της τηλεόρασης με αποκλειστικό σκοπό την χρήση video games! Ακραίες περιπτώσεις βέβαια, αλλά δυστυχώς κάποιοι από εμάς υφίστανται αυτό το πρόβλημα. Το καλό είναι ότι γίνονται προσπάθειες αντιμετώπισής του.
Προφανώς είναι εύκολο να παρασυρθούμε, από τις λογικές ανησυχίες μας, ως γονείς ίσως και να κατηγορήσουμε τα video games, για επιθετικές συμπεριφορές των χρηστών τους. Να πούμε ότι ένα παιχνίδι βίας, μπορεί να καταστήσει τον χρήστη του «εν δυνάμει δολοφόνο». Όμως δεν θα το κάνουμε! Γιατί είμαστε υπεύθυνοι γονείς! Θα δώσουμε τις βάσεις εκείνες στα παιδιά μας, που θα τα καταστήσουν ικανά να κρίνουν. Θα συζητήσουμε μαζί τους για τα video games όπως θα συζητούσαμε για μια ταινία που είδαν στο σινεμά, για ένα σήριαλ στην τηλεόραση και για οποιοδήποτε ερέθισμα μπορεί να τους δοθεί από οποιαδήποτε πηγή. Θα ενημερωθούμε πρώτα εμείς για να μπορούμε να ενημερώσουμε! Και ΠΟΤΕ μα ποτέ, δεν θα τους στερήσουμε το δικαίωμα του παιχνιδιού!

Καλά παιχνίδια σε όλους σας!

Ο ΝΕΡΑΪΔΟΣΠΗΛΙΟΣ

Άκουσα, πολύ μικρός πρέπει να ήμουν, για ένα μέρος μαγευτικό. Ένα μέρος που κάθε βράδυ, όμορφες κοπέλες, ντυμένες στα λευκά, με ξανθά μαλλιά και αέρινη μορφή, έπιαναν το χορό τραγουδώντας μελωδίες ονειρικές. Η λάμψη τους, αντικατοπτρίζονταν στα κρυστάλλινα νερά της μικρής λίμνης και διασπούσε το σκοτάδι.

Τόσο γλυκές και τόσο σαγηνευτικές ήταν αυτές οι κοπέλες, που και η φύση η ίδια μαγευόταν. Έτσι, κάθε που ξημέρωνε και αυτές έμπαιναν μέσα στη μικρή σπηλιά που κατοικούσαν, το τραγούδι τους το συνέχιζαν τα πουλιά. Την μελωδία τους, ακολουθούσε το νερό, καθώς κυλούσε από λίμνη σε λίμνη ανάμεσα στα πλατάνια, που και αυτά με την σειρά τους κρατούσαν τα φύλλα στα κλαδιά όλο τον χρόνο, φτιάχνοντας έτσι μια ασπίδα προστασίας σε αυτήν την ουτοπία.

Πέρασαν χρόνια από τότε. Το μέρος αυτό είχε μείνει στην μνήμη μου τόσο έντονα, σαν να ζούσα εκεί κάποτε. Οι ντόπιοι το λένε Νεραϊδόσπηλιο. Είναι το Αστρακιανό φαράγγι λίγο έξω από την πόλη του Ηρακλείου Κρήτης. Ξεκινά από την περιοχή του Καστελίου πεδιάδος και καταλήγει στον Καρτερό Ηρακλείου. Περίπου στην μέση βρίσκεται ο Νεραϊδόσπηλιος. Ένα μέρος ξεχασμένο και αποκομμένο από τον υπόλοιπο κόσμο, λες και μένει έτσι για να μην σβήνουν οι μνήμες, για να μένει ζωντανή η ιστορία, η παράδοση και ο μύθος. Αυτό το μέρος, καθοδηγούμενος από το πάθος μου, ξεκινώ να ανακαλύψω…

Γυρίζω πίσω τον χρόνο, πολύ πίσω… και να, έγινα κάτοικος της περιοχής των πηγών του ποταμού Τρίτωνα (έτσι λεγόταν ο Καρτερος Ηρακλείου κατά τους αρχαίους Έλληνες). Εδώ, σε αυτά τα μέρη, γεννήθηκε η Θεά Αθηνά. Η Τριτογένεια Αθηνά, όπως αναφέρει ο Διόδωρος ο Σικελιώτης σε κείμενο του (Βιβλίο 5, 72-73):

«Μυθολογούσι δε και την Αθηνάν κατά την Κρήτην εκ Διός εν τας πηγάς του Τρίτωνος ποταμού γεννηθήναι, διό και Τριτογένειαν ονομασθήναι. Εστί δε και νυν έτι περί τας πηγάς ταύτας ιερόν άγιον της Θεού ταύτης, εν ω τόπο την γένισιν αυτής υπάρξαι μυθολογούσι» ( Αναφέρουν το μύθο, ότι και η Αθηνά γεννήθηκε στην Κρήτη, από τον Δία, στις πηγές του ποταμού Τρίτωνα και γι αυτό λεγόταν Τριτογένεια. Υπάρχει και σήμερα σε εκείνες τις πηγές ιερός ναός τούτης της Θεάς, στο μέρος όπου έγινε η γέννηση της, κατά τον μύθο.)

Από αυτές τις πηγές, του ποταμού Τρίτωνα, ξεκινάει το ταξίδι. Ένα ταξίδι, κατά το οποίο, το μεγαλείο της ιστορίας ταυτίζεται με την αγνότητα της παράδοσης και η μεγαλοπρέπεια του μύθου συναντά την απλότητα της φύσης.

Προχωρώντας στα στενά μονοπάτια του φαραγγιού, ανάμεσα σε πυκνή βλάστηση, περνώντας κάθε λίγο και από μια μικρή λιμνούλα, νοιώθει κανείς ότι βρίσκεται κάπου παραδεισένια!

Ώρες πολλές περπάταγα και ήδη είχε αρχίσει να νυκτώνει. Στο βάθος διέκρινα κάποια φώτα να τρεμοπαίζουν. Πλησίασα αρκετά μέχρι να καταλάβω ότι ήταν ντόπιοι, κάτοικοι της Κνωσού, Μινωίτες! Στα χέρια τους κρατούσαν λίθινους λύχνους, αναμμένους για να βλέπουν στο σκοτάδι. Με κοίταζαν και χαμογελώντας μου πρόσφεραν ένα, για να μπορώ και εγώ να βλέπω στον δρόμο μου. Συγκλονίστηκα από την παρουσία τους, καθώς κατάλαβα ότι έρχονταν από λίγο πιο κάτω, από το κοιμητήριο (νεκρόπολη) της περιοχής. Έδειχναν όμως τόσο ευτυχισμένοι!

Η ώρα είχε περάσει και το σκοτάδι ήταν ήδη πυκνό. Κουρασμένος λίγο ένοιωσα και άγγιξα σε ένα πλάτανο να ξαποστάσω. Λίγο να κλείσω τα μάτια μου και συνεχίζω. Λες σε όνειρο να ήμουν! Το δροσερό αεράκι, έφερνε ποικίλους ήχους από μακριά. Θεέ μου, τι γαλήνη! Μα τι είναι αυτό που ακούω…; Ναι, είναι λύρα! Είναι σίγουρα λύρα! Σηκώθηκα βιαστικά και καθοδηγούμενος από τη μελωδία, βρέθηκα μπροστά σε μια λίμνη. Στα δεξιά μου, πάνω σε ένα μικρό βράχο, καθόταν κάποιος νέος μόνος. Θλιμμένος φαινόταν. Μπροστά του δύο ποτηράκια ρακής γεμάτα. Δεν έπινε, λες και περίμενε κάποιον να φανεί.

Πλησίασα και κάθισα δίπλα του. Τότε αυτός, άφησε την λύρα του και άρχισε να μου μιλάει. Μου είπε μια ιστορία, την ιστορία του.

Ήταν από το χωριό πιο πάνω, τους Αστρακούς, λυράρης αυτοδίδαχτος. Μια βραδιά, γυρνώντας από ένα γλέντι, δεν ήθελε να πάει σπίτι του. Ήθελε να κάτσει κάπου, ήσυχα, ήρεμα, να πιάσει την λύρα του και να αρχίσει να παίζει, να δημιουργήσει. Έτσι κατέβηκε στο φαράγγι. Μα η μοίρα είχε άλλα σχέδια γι αυτόν.

Πριν καλά καλά κατέβει στην πρώτη λίμνη, μπροστά του εξελίχτηκε ένα όνειρο, ένα όνειρο που θα του άλλαζε την ζωή. Από την μικρή σπηλιά, λίγο πιο πάνω από την λίμνη, είδε φως. Ένα φως καθαρό και δυνατό. Τότε άρχισαν να βγαίνουν από μέσα, κοπέλες όμορφες, νέες λαμπερές. Δεν άγγιζαν στο χώμα, σαν να πετούσαν ήταν. Τα μαλλιά τους ξανθά μακριά και το κορμί τους κατάλευκο, άστραφταν στο σκοτάδι. Μαζεύτηκαν στην άκρη της λίμνης και άρχισαν να χορεύουν. Ο χορός τους τόσο μάγεψε τον λυράρη, που χωρίς να το καταλάβει, έπιασε την λύρα του και άρχισε να τις συνοδεύει. Εκείνες χόρευαν και τραγούδαγαν χαρούμενες, μα πιο πολύ χαρούμενη ήταν μια από αυτές. Πλησίαζε τον λυράρη κάθε λίγο, και χόρευε μπροστά του, μόνο γι αυτόν.

Η ώρα είχε περάσει, άρχιζε να χαράζει. Ξάφνου οι κοπέλες κοιτάζονται και τρέχουν πίσω στη σπηλιά. Ο λυράρης προσπαθούσε να καταλάβει αν αυτό που έζησε ήταν αληθινό ή όνειρο! Έφυγε προς το χωριό, με την ελπίδα ότι και το επόμενο βράδυ, οι τόσο όμορφες κοπέλες θα εμφανιζόταν και πάλι.

Έτσι και έγινε. Με το που άρχισε να σουρουπώνει, πήρε τον δρόμο για το φαράγγι. Όταν έφτασε εκεί, οι κοπέλες, ακολουθώντας την ίδια διαδρομή, από την σπηλιά στην λίμνη, άρχισαν τον χορό και το τραγούδι. Εκείνος με την λύρα τις συνόδευε και πάλι, έχοντας καταλάβει πλέον ότι ήταν πραγματικότητα όλο αυτό που ζούσε! Τι ομορφιά Θεέ μου! Σαν νεράιδες είναι! (Νεράιδες, ιέρειες, νύμφες των νερών!)

Για πολύ καιρό, ο λυράρης κάθε βράδυ, ακολουθούσε την ίδια διαδρομή! Ωστόσο, κάθε βράδυ και πιο συχνά, έρχονταν η μία από τις νεράιδες και χόρευε μόνο γι αυτόν. Ο Αστρακιανός λυράρης, είχε μαγευτεί από τον χορό και την ομορφιά της. Την ήθελε γυναίκα του!

Πήγε λοιπόν ένα πρωί, στο σπίτι της κυρά Μαρίας, της πολύξερης γριούλας του χωριού, να τον βοηθήσει. Η γριά γυναίκα του αποκρίθηκε: «Όταν θα αρχίσει να χαράζει και πριν λαλήσουν οι πετεινοί, θα την πιάσεις δυνατά από τα μαλλιά. Ότι και να σου πει, ότι και αν δεις δεν θα την αφήσεις παρά μόνο όταν ακούσεις τους πετεινούς να λαλούν.»

Το ίδιο βράδυ, κατέβηκε στο φαράγγι, Νεραϊδόσπηλιο μου το έλεγε και έκανε ακριβώς ότι τον συμβούλεψε η πολύξερη γριά. Λίγο πριν λαλήσουν οι πετεινοί, αφήνει την λύρα του και πιάνει από τα μαλλιά την όμορφη νεράιδα. Εκείνη άρχισε να ουρλιάζει, η μορφή της άλλοτε γινόταν φίδι, άλλοτε σκύλος και άλλοτε φωτιά! Εκείνος όμως την αγάπαγε και ήταν αποφασισμένος να υπομείνει κάθε τι, προκειμένου σήμερα το πρωί να φύγουν μαζί από τον Νεραϊδόσπηλιο. Σε λίγο οι πετεινοί λάλησαν και όπως είπε η γριά, οι υπόλοιπες νεράιδες χάθηκαν και εκείνη πήρε πάλι την κανονική της μορφή.

Πέρασαν δύο χρόνια, παντρεύτηκαν και έκαναν ένα πανέμορφο παιδί. Ο λυράρης όμως ήταν δυστυχισμένος. Η γυναίκα του, η όμορφη νεράιδα, δεν μιλούσε! Είχε χάσει την φωνή της, από εκείνο το βράδυ στον Νεραϊδόσπηλιο. Την αγάπαγε, την πρόσεχε και αυτή τον αγάπαγε, αλλά την φωνή της δεν την είχε ακούσει ποτέ!

Ένα πρωί, μην αντέχοντας άλλο το μαρτύριο που ζούσε η οικογένεια του, πήγε πάλι στο σπίτι της πολύξερης γριάς. Εκείνη τον κοίταξε και του είπε: «Θα ανάψεις τον φούρνο μέχρι να κάψει καλά, θα πιάσεις το παιδί σας και θα κάνεις πως το πετάς μέσα.» Σάστισε για λίγο, αλλά σκεφτόμενος ότι έτσι θα βρει την μιλιά της η γυναίκα του, δέχτηκε να το κάνει.

Πήγε στο σπίτι, άναψε τον φούρνο και τον άφησε να κάψει καλά. Η όμορφη γυναίκα του, καθόταν παραδίπλα και τον κοίταζε, αλλά δεν μπορούσε να τον ρωτήσει τι είχε σκοπό να κάνει. Εκείνος, την κοιτάζει για μια στιγμή και με μια κίνηση πιάνει το παιδί να το πετάξει στην φωτιά. «Μη!!! Μη σκύλε το παιδί μου!!!», ακούστηκε η φωνή της! Του αρπάζει το παιδί από τα χέρια και φεύγει τρέχοντας.

Από τότε έχει να τη δει ο λυράρης και κάθε βράδυ έρχεται εδώ με την λύρα του, μήπως είναι κάπου και τον ακούσει, αλλά ακόμη δεν την έχει δει πουθενά.

Αυτά μου είπε ο λυράρης και συνέχισε να παίζει τον σκοπό του. Εγώ, κουρασμένος σωματικά και ψυχολογικά, κούρνιασα παραδίπλα και άφησα την μελωδία να με νανουρίσει.

Όταν άνοιξα τα μάτια μου, ένοιωσα ένα ρίγος να διαπερνά όλο μου το σώμα. Δεν μπορούσα να καταλάβω αν κοιμόμουν ή αν ήμουν ξύπνιος, αν είχε περάσει μια νύχτα ή ένας αιώνας, πολλές χιλιετίες ή μόνο μια στιγμή, ένα ανοιγοκλείσιμο των ματιών.

Δίπλα μου η λίμνη, εγώ κάτω από τα πλατάνια, λίγο πιο πάνω η είσοδος της σπηλιάς. Δεν μπορεί να μην τα έζησα όλα αυτά!

Στον Νεραϊδόσπηλιο των Αστρακών, δεν γίνεται να μην βιώσεις τέτοιες εμπειρίες, όπως λένε οι ντόπιοι κάτοικοι. Όλα έχουν μείνει αναλλοίωτα και ζωντανά εδώ.

Λίγο έξω από το Ηράκλειο (16χλμ), βρίσκεται το χωριό Αστρακοί του δήμου Ν.Καζαντζάκη. Περνώντας μέσα από το μικρό χωριό και μέσω ενός αγροτικού δρόμου, φτάνουμε στο μικρό μονοπάτι που οδηγεί σε αυτόν τον επίγειο παράδεισο, τον Νεραϊδόσπηλιο. Καθώς κατεβαίνουμε το μονοπάτι βλέπουμε στα δεξιά μας ένα μικρό σπήλαιο, που κατά τον Γάλλο αρχαιολόγο Paul Faure (ο ίδιος αυτοαποκαλείται Παύλος Φοράκης!), αποτελούσε το ιερό της Τριτογένειας Αθηνάς. Κατά τον θρύλο βέβαια, το σπήλαιο αυτό είναι η κατοικία των νεράιδων. Λίγο πιο κάτω από το σπήλαιο υπάρχει μια λίμνη, μία από τις λίμνες του φαραγγιού. Προχωρώντας βόρεια, μέσα από λίγο δύσβατα μονοπάτια (αξίζει τον κόπο όμως), βλέπουμε ένα δεύτερο σπήλαιο στο οποίο έχουν ανακαλυφθεί ευρήματα Μινωικής εποχής. Αν συνεχίσουμε το μονοπάτι, πάντα βόρεια, βγαίνουμε στην περιοχή του Καρτερού.

Είτε σας οδηγήσει ο θρύλος, είτε η προσπάθεια ανακάλυψης της ιστορίας, ένα είναι σίγουρο. Πηγαίνοντας στον Νεραϊδόσπηλιο θα αισθανθείτε μια μαγική δύναμη. Μια δύναμη που θα σας κάνει να ηρεμίσετε και να γαληνέψετε. Μακριά από την φασαρία και το άγχος της πόλης. Και αν νυχτωθείτε, που ξέρετε, μπορεί να είστε από τους τυχερούς και να δείτε τις πανέμορφες νεράιδες των Αστρακών.

ΧΑΜΟΜΗΛI: ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΟ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ

ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΤΙΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΧΑΜΟΜΗΛΟΥ;

Η Γη μας παρέχει απλόχερα, μια εξαιρετικά μεγάλη ποικιλία φυτών και βοτάνων, των οποίων η αξιοποίηση μπορεί να βοηθήσει, στην βελτίωση του βιοτικού μας επιπέδου γενικότερα.

Ένα από αυτά τα εξαιρετικά φυτά, είναι και το γνωστό σε όλους μας, χαμομήλι, με το ασπροκίτρινο άνθος του που μοιάζει με μικρή μαργαρίτα. Το χαμομήλι πήρε το όνομά του, από το άρωμά του (μήλο του εδάφους) και ο πρώτος που αναφέρθηκε στις ευεργετικές του ιδιότητες ήταν ο Ιπποκράτης. Μάλιστα, στην αρχαιότητα η χρήση του ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη και όλοι γνώριζαν τις πλούσιες θεραπευτικές του ιδιότητες.

Σήμερα, ουσίες του χαμόμηλου βρίσκονται σε πολλά καλλυντικά, ακόμα και σε φάρμακα. Όμως, ένα γνήσιο φυσικό αφέψημα από χαμομήλι, μόνο θετικά μπορεί να αποφέρει στον ανθρώπινο οργανισμό, αφού λειτουργεί ως φάρμακο σε ένα ευρύτατο φάσμα παθήσεων.

Πιο συγκεκριμένα, σύγχρονες επιστημονικές έρευνες, επαληθεύουν ότι τα συστατικά του ανακουφίζουν τον πόνο και επουλώνουν τις πληγές. Διεγείρει την κυκλοφορία, φέρνει στις λεχώνες άφθονο γάλα και μάλιστα σε μικρές ποσότητες είναι εξαιρετικό για την οδοντοφυΐα των βρεφών. Το χαμομήλι επίσης, είναι αντιφλεγμονώδες και ισχυρό αντισπασμωδικό. Χαλαρώνει από την ένταση, το άγχος, τους πόνους των μυών, τις κράμπες και ανακουφίζει από τα αναπνευστικά προβλήματα, τα κρυολογήματα, το βήχα, και τους πόνους της περιόδου.

Υπάρχει και συνέχεια…Όσοι αντιμετωπίζετε στομαχικές διαταραχές, πιείτε ένα ρόφημα από χαμομήλι, αφού το βότανο αυτό είναι πολύτιμο για την καταπολέμηση των πόνων, της δυσπεψίας, των εντερικών αερίων, της γαστρίτιδας, του τυμπανισμού και των κολικών. Ακόμη θα σας κάνει καλό, αν υποφέρετε από έλκος του πεπτικού συστήματος, από φουσκώματα και καούρες.

Είναι φάρμακο αντισηπτικό, καταπραϋντικό και ηρεμιστικό. Αναφέρεται ότι βοηθάει σε περιπτώσεις με προβλήματα αϋπνίας, σε στοματικές φλεγμονές, σε δερματικούς ερεθισμούς, σε περιπτώσεις ακμής, κνησμού και αλλεργιών. Είναι διουρητικό, προλαμβάνει τον εμετό και μειώνει τον πυρετό. Με το αφέψημά του, μπορείτε εξωτερικά να κάνετε κομπρέσες, καθώς και οφθαλμικές πλύσεις, αφού είναι κατάλληλο για την απολύμανση από εξωτερικούς ερεθισμούς.

Τέλος, δρα ευεργετικά σε περιπτώσεις διάρροιας, πόνου στο αυτί, ουρικής αρθρίτιδας, ισχιαλγίας, ηλιακών εγκαυμάτων, πονόδοντου, κατακράτησης υγρών, κολπικών μολύνσεων, κολικών, κιρσών, εκζεμάτων, άσθματος, ακόμα και ουλίτιδας!

ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΕΙΤΕ ΤΟ ΓΙΑΤΡΟ ΣΑΣ!

Σίγουρα, καλό είναι πάντα να υπάρχει μέτρο και πάνω από όλα προσοχή! Η υπερβολική χρήση, ίσως να προκαλέσει παρενέργειες.

Δεν συνίσταται σε ασθενείς που πάσχουν από έλλειψη σιδήρου ή παίρνουν σίδηρο, αφού το χαμόμηλο μπορεί να επηρεάσει την απορρόφηση σιδήρου από το έντερο. Επισημαίνεται ακόμα, ότι άτομα που είναι αλλεργικά στα φυτά γένους αμβροσία και στο χρυσάνθεμο, μπορεί να είναι αλλεργικά και στο χαμομήλι, για αυτό καλό θα ήταν να το αποφεύγουν. Σημειώνουμε επίσης, ότι το χαμομήλι έχει αντιπηκτικές ιδιότητες, και για το λόγο αυτό ασθενείς που τους χορηγούνται αντιπηκτικά, υπνωτικά ή και ηρεμιστικά φάρμακα, πρέπει πρώτα να ενημερώσουν το γιατρό που τους παρακολουθεί, προτού καταναλώσουν οποιαδήποτε ποσότητα ροφήματος χαμόμηλου.

Μην ξεχνάτε ότι ένας κακός συνδυασμός, μπορεί να επιφέρει ανεπιθύμητα αποτελέσματα!